Ndryshimet në ligjin për lojërat e fatit dhe lojërat zbavitëse kaluan dje në lexim të parë në seancën e 106-të plenare të Kuvendit. Ata u sollën me të ashtuquajturat Flamuri evropian, procedurë e cila në këtë rast nuk ishte e pranueshme jo vetëm për opozitën VMRO-DPMNE por edhe për kryetarin e shtetit Stevo Pendarovski. Kujtojmë se kundër ka qenë edhe ish-ambasadori austriak në vend, Georg Vucas, i cili ka bërë një paraqitje tejet atipike publike menjëherë pasi Qeveria e ka dërguar propozimin në Kuvend në shkurt të këtij viti.
Ndryshimet e propozuara në ligj kaluan në lexim të parë me 48 vota “pro” dhe tetë “kundër”. Votimi u krye pa diskutim parlamentar.
Siç shihet nga lista e votimit në faqen zyrtare të Kuvendit, deputetët e LSDM-së dhe deputetët e koalicionit të tyre në Kuvend, si dhe deputetët e Bashkimit Demokratik për Integrim (BDI), i kanë përkrahur ndryshimet e ligjit.
Tetë votat “kundër” të propozim-amendamenteve të Ligjit në lexim të parë ishin nga deputetët e Aleancës për Shqiptarët (që është pjesë e shumicës qeverisëse) dhe deputeti i pavarur Hysni Xhemaili, të cilët ishin të pranishëm në seancën e votimit.
Çfarë ofrojnë ndryshimet?
Ndryshimet e propozuara në Ligjin për lojërat e fatit dhe lojërat zbavitëse parashikojnë që hapësirat ku organizohen lojërat e fatit të jenë jo më pak se 500 metra larg shkollave. Ndër synimet e ndryshimeve të propozuara, Qeveria paraprakisht vuri në dukje nevojën e forcimit të provave të nevojshme për dhënien e licencave, si dhe saktësimin se një shoqëri tregtare me licencë po organizon një lloj loje fati. Gjithashtu parashikohet rritje e tarifave për dhënien e licencave të lojërave të fatit.
Amendamentet e propozuara në Ligjin për lojërat e fatit dhe lojërat zbavitëse janë përcaktuar nga Qeveria më 7 shkurt dhe janë dërguar në Kuvend me flamur evropian.
Kërcënimet austriake
Njëzet ditë më vonë, Georg Vucas, ambasadori i atëhershëm i Austrisë – vend nga i cili disa nga organizatorët më të mëdhenj të lojërave të fatit në vend, “Casinos Austria International” dhe “Novomatik”, në një letër atipike për një ambasador, theksonte përdorimin e papërshtatshëm të flamurit evropian, dhe filloi një debat thelbësor edhe për kushtetutshmërinë e amendamenteve të propozuara. Ai kërkoi hapur që ndryshimet e propozuara të tërhiqen ose të mos zbatohen për kompanitë që tashmë janë në treg dhe kanë kapital të huaj.
Letra i është dërguar kryeministrit Dimitar Kovaçevski dhe anëtarëve të Komisionit Parlamentar për Çështje Evropiane.
Pak muaj më vonë, pra nga mesi i tetorit, propozim-amendamentet e Ligjit kaluan në Komisionin për Çështje Evropiane, të cilat hapën rrugë për të shkuar në seancë plenare.
Ndërkaq, ndryshimet e Ligjit ishin temë edhe pyetjet gazetareske gjatë konferencës së përbashkët për shtyp të presidentit Stevo Pendarovski dhe kolegut të tij austriak Alexander van der Bellen, gjatë vizitës së tij në vend më 29 mars të këtij viti.
Duke iu përgjigjur pyetjes së gazetarit, Pendarovski i bëri thirrje Qeverisë që të mos i shtyjë ndryshimet në Ligjin për flamurin evropian, por të kalojë në procedurë të rregullt që të hapet një diskutim në të cilin do të ballafaqohen pikëpamjet e të gjitha palëve.
Mes interesave të punëtorëve në këtë industri, të cilët potencialisht mund të humbin vendin e punës, dhe interesave të fëmijëve dhe qytetarëve tanë, shtoi Pendarovski, duhet të gjendet një ekuilibër, i cili, siç tha ai, nuk do të gjendet nëse ndryshimet ligjore kalojnë në procedurë të përshpejtuar parlamentare.
“Në fakt, e dini se në raportet e fundit të Komisionit Evropian për progresin e Maqedonisë në aspektin e integrimeve evropiane, shpesh jemi kritikuar për ligje të cilave i vendoset flamurin evropian në mënyrë që të kalojnë më shpejt në parlamenti. Ky është një debat që nuk duhet shmangur dhe që nuk duhet të zgjasë tri ditë”, tha atëherë Pendarovski.
Përgjigja e presidentit për këtë temë ishte e shkurtër:
“Mendoj se është legjitime të mendohet për masa mbrojtëse për qytetarët sepse është një fushë shumë e ndjeshme, por ne sot nuk e kemi diskutuar këtë me presidentin Pendarovski. Megjithatë, unë besoj se standardet e Bashkimit Evropian duhet të respektohen dhe jam relativisht i sigurt se Kuvendi i Maqedonisë së Veriut do të gjejë një mënyrë të mirë për ta rregulluar këtë”, tha Van der Belen në konferencën për shtyp.
Kush tjetër është kundër ndryshimeve dhe pse?
Nga ana tjetër, nga opozita VMRO-DPMNE, në reagimet e tyre duke kërkuar tërheqjen e amendamenteve të propozuara, përpos që nuk harmonizojnë legjislacionin e brendshëm me atë evropian, deklaruan se nga sinjalizuesit u është thënë se Amendamentet janë shkruar nga një zëvendëskryeministër me qëllim rritjen e pasurisë së tij.
Reagime të ashpra në lidhje me ndryshimet ligjore kanë ardhur nga shoqatat e organizatorëve të lojërave të fatit dhe basteve sportive, të cilët thonë se me ndryshimet e Ligjit do të mbeten pa punë, ndërsa lojërat e fatit do të organizohen në internet nga kompani të huaja me disa punonjës secili.
Video Lotaria Shtetërore, siç raportoi TV Telma në tetor, tashmë ka shpallur një thirrje publike për tre kompani të huaja që në bashkëpunim me Lotarinë Shtetërore do të organizojnë lojëra fati në internet.
Kujtojmë se Lëvizja Antibixhoz disa herë ka organizuar protesta për largimin e objekteve të lojërave të fatit nga vendbanimet, por pavarësisht ngritjes së zërit, autoritetet nuk i kanë zbatuar kërkesat e tyre.