Në Muzeun Arkeologjik të Shkupit u hap një dhomë e tërë e dedikuar Koroshishtës. Aty shkëlqyen mbi 100 artefakte të gjetura në varrin monumental (7 x 4.5 m) – më i madhi në rajon dhe Europë – të cilat pasqyronin të gjitha periudhat historike, nga koha e gurit, drurit, metaleve e deri në shekullin VI. Çdo objekt i ekspozuar ishte i shoqëruar me shpjegimin e vet, duke dëshmuar qartë për pasurinë e trashëgimisë së Koroshishtës.
Por, mes gjithë këtij suksesi arkeologjik, bie në sy një fakt i hidhur: gjuha shqipe nuk ishte e pranishme as në shpjegimet me shkrim, as në komunikimin zyrtar të muzeut. Një përjashtim i qëllimshëm dhe fyes për identitetin tonë kulturor.
Po aq zhgënjyese ishte edhe mungesa e plotë e politikanëve shqiptarë – si të pushtetit, ashtu edhe të opozitës – të cilët për të disatën herë e konsideruan një ngjarje të tillë si “humbje kohe”. Një turp i përsëritur që dëshmon indiferencën ndaj trashëgimisë sonë kombëtare.
Çfarë duhet bërë?
Koroshishta nuk mund të mbetet vetëm një dhomë në muze. Ky vendbanim meriton vizion, projekte konkrete dhe zhvillim lokal përmes trashëgimisë. Hapat e domosdoshëm janë:
• Logo zyrtare që të frymëzohet nga artefaktet dhe të përfaqësojë identitetin historik të fshatit.
• Vulë institucionale e ligjshme që t’i japë Koroshishtës peshë kulturore dhe administrative.
• Memorial arkeologjik brenda fshatit, ku të shpjegohet historia e gjetjeve dhe të lidhen banorët e vizitorët me trashëgiminë.
• Mini-muze lokal ku të ekspozohen artefaktet në vendngjarje, duke hapur derën për turizëm kulturor e zhvillim ekonomik për komunitetin.
Këto nuk janë luks, por minimumi që i takon një vendbanimi me pasuri të tillë arkeologjike.
Politika përballë sfidës
Politikanët aktualë e tradhtuan Koroshishtën me mosprani dhe heshtje. Por zgjedhjet e ardhshme lokale janë momenti ku qytetarët duhet t’i detyrojnë kandidatët të paraqesin plan të qartë për ruajtjen dhe promovimin e trashëgimisë së Koroshishtës. Çdo kandidat duhet të vihet përballë pyetjes:
“Çfarë plani ke për Koroshishtën dhe artefaktet e saj?”
Ky është testi i vërtetë i përgjegjësisë ndaj historisë, kulturës dhe identitetit tonë.
⸻
✍️ Shkruar nga studenti Qani Jusufi