Aty ku nuk do ta prisnit kurrë – në brendësi të një bombarduesi strategjik – ndodhen krevate, ushqime të shpejta dhe madje edhe një mikrovalë. Kjo është ajo që ofron B-2 Spirit, bombarduesi i padukshëm amerikan, i cili është projektuar jo vetëm për të shmangur sistemet më të avancuara të mbrojtjes ajrore, por edhe për të mbështetur ekuipazhin e tij gjatë misioneve që zgjasin deri në dy ditë pa ndalim.
Çdo avion B-2 përmban kushte bazike jetese për dy pilotët, përfshirë një shtrat, tualet, mikrovalë dhe një raft me ushqime si çokollata, drithëra, sanduiçë, qumësht dhe pije energjike – të gjitha për të siguruar funksionimin e tyre gjatë fluturimeve prej 30–40 orësh drejt objektivave në të gjithë botën.
Një armë e Luftës së Ftohtë që mbijetoi kohën
Lexo edhe:
‘Dua të të ndihmoj me Iranin’/ Trump zbulon bisedën me Putin: I thashë, e zgjidh vetë
Fillimisht, SHBA planifikonte të ndërtonte 132 njësi B-2 gjatë Luftës së Ftohtë, por fundi i saj dhe shkurtimet në buxhet çuan në reduktimin e flotës në vetëm 21 avionë. Çdo njësi ka një kosto prej rreth 2.2 miliardë dollarë, përfshirë shpenzimet për kërkime dhe zhvillim.
Deri më sot, dy avionë janë humbur: një u rrëzua në vitin 2008 në bazën ajrore Andersen në Guam për shkak të lagështirës që ndikoi në sensorët e kontrollit të fluturimit, dhe një tjetër u dëmtua rëndë në një incident të mëvonshëm dhe u nxor jashtë përdorimit. Aktualisht, 19 B-2 janë në shërbim aktiv në bazën ajrore Whiteman në Misuri.
Projektuar për padukshmëri dhe shtrirje globale
B-2 dallon për formën e tij të veçantë “krah fluturues” dhe materialet që përthithin radarët, duke e bërë shumë të vështirë për t’u zbuluar. Sipas të dhënave zyrtare të Forcave
Ajrore Amerikane, karakteristikat teknike të B-2 përfshijnë:
• Funksioni kryesor: bombardues i rëndë me shumë role
• Prodhues: Northrop Grumman Corporation
• Motori: Katër motorë General Electric F118-GE-100
• Shtytje: 17,300 paund për motor
• Hapja e krahëve: 52.12 metra
• Gjatësia: 20.9 metra
• Lartësia: 5.1 metra
• Pesha bosh: 72,575 kg
• Pesha maksimale e ngritjes: 152,634 kg
• Kapaciteti i karburantit: 75,750 kg
• Ngarkesa e armatimit: 18,144 kg
• Shpejtësia: në nivel nënsonik të lartë
• Rrezja e veprimit: ndërkontinentale
• Lartësia maksimale: 15,240 metra
• Armatimi: armë konvencionale ose bërthamore
• Ekuipazhi: dy pilotë
• Kosto për njësi: rreth 1.157 miliardë dollarë (në vlera të vitit fiskal 1998)
• Në inventar: 20 avionë aktivë (përfshirë një për testime)
• Në përdorim që nga: prilli 1997
E ardhmja: B-21 Raider në ndërtim
Pasardhësi i B-2, B-21 Raider, është në zhvillim nga i njëjti prodhues, Northrop Grumman. Ai pritet të jetë një avion i gjeneratës së gjashtë me teknologji më të avancuar të padukshmërisë, komunikimit dhe autonomisë. Forcat Ajrore Amerikane kanë në plan të blejnë deri në 200 njësi, të cilat do të zëvendësojnë si B-2 ashtu edhe B-52 Stratofortress në rolin strategjik të bombardimeve.
Historiku luftarak dhe operacionet me rreze të gjatë
B-2 bëri fluturimin e parë në vitin 1989 dhe u bë operacional në vitin 1999, duke debutuar në luftë gjatë fushatës së NATO-s në Kosovë. Pas sulmeve të 11 shtatorit, B-2 kreu një mision rekord 44-orësh nga Misuri në Afganistan, që mbetet ende më i gjati në historinë e këtij avioni.
Operacioni “Midnight Hammer” – Goditje ndaj Iranit
Së fundmi, në një operacion të quajtur “Midnight Hammer”, shtatë bombardues B-2 u nisën pa ndalim nga Misuri drejt Iranit, për të goditur objektiva bërthamore. Misioni zgjati mbi 37 orë dhe përfshiu rimbushje të shumta në ajër nga tankerët KC-135 dhe KC-46. Për 18 orë të afrimit drejt objektivave, avionët qëndruan në heshtje totale radiofonike dhe koordinuan me Komandën Qendrore Amerikane.
Paraprakisht, një nëndetëse amerikane lëshoi mbi 24 raketa Tomahawk për të neutralizuar mbrojtjen ajrore iraniane, ndërsa avionë luftarakë hapën rrugën për bombarduesit. Në orën 18:40 me orën e SHBA-së (02:10 sipas orës iraniane), B-2 kryesor lëshoi dy bomba GBU-57 mbi objektivin bërthamor në Fordow. Brenda 25 minutash, u përdorën gjithsej 14 bomba të tilla në tre objektiva. Ishte hera e parë që GBU-57 përdorej në një operacion luftarak – një armë që vetëm B-2 mund ta mbajë.
Trashëgimia e B-2 dhe epoka e re
B-2 mbetet një simbol i forcës ajrore amerikane, duke kombinuar fuqinë goditëse me qëndrueshmërinë njerëzore në misione të gjata. Roli i tij është shndërruar nga një pengesë e Luftës së Ftohtë në një platformë goditëse globale. Ndërsa B-21 përgatitet ta zëvendësojë, trashëgimia e B-2 do të vazhdojë të ndikojë në strategjitë ajrore të SHBA për dekada të tëra./ The Economic Times – Syri.Net