Dita Botërore e Sindromës Down, 21 Mars, është një ditë globale e ndërgjegjësimit e cila është vëzhguar zyrtarisht nga Kombet e Bashkuara që nga viti 2012.
Në këtë ditë, njerëzit me sindromën down dhe ata që jetojnë dhe punojnë me ta në të gjithë botën organizojnë dhe marrin pjesë në aktivitete dhe ngjarje për të rritur ndërgjegjësimin e publikut që mbron të drejtat, përfshirjen dhe mirëqenien e njerëzve me këtë sindromë.
Sindroma down është një gjendje në të cilën një fëmijë lind me një kopje shtesë të kromozomit të tyre të 21 – prandaj emri tjetër i tij është trisomia 21. Kjo shkakton vonesa të zhvillimit fizik, mendor dhe paaftësi.
Personat që kanë sindromën Down mund të shihen me rritje të vonuar, p.sh. muskuj të zvogëluar, qafë të shkurtër me lëkurë të tepërt, fytyrë dhe hundë të rrafshuar dhe veshë të vegjël, sy, gojë etj.
Analizat statistikore tregojnë se shanset për sindromën Down janë më të mëdha tek foshnjat, prindërit e të cilëve janë ose nën moshën 20 vjeç ose mbi moshën 35 vjeç.
Qëllimi themelor i Ditës Botërore të Sindromës Down është të ndërgjegjësojë njerëzit për këtë çrregullim dhe të qëndrojë me ata njerëz që kanë Sindromën Down. Kjo ditë ilustron se është i nevojshëm ushqimi i duhur dhe jetesa pa depresion e një nëne shtatzënë.
Llojet e sindromës down
Ekzistojnë tre lloje të sindromës down:
Trisomia 21
Trisomia 21 do të thotë se ka një kopje shtesë të kromozomit 21 në çdo qelizë. Kjo është forma më e zakonshme e sindromës down.
Mozaikizmi
Mozaikizmi ndodh kur një fëmijë lind me një kromozom shtesë në disa, por jo në të gjitha qelizat e tyre. Personat me sindromën mozaik down kanë më pak simptoma sesa ata me trisomi 21.
Zhvendosja
Në këtë lloj të sindromës down, fëmijët kanë vetëm një pjesë shtesë të kromozomit 21. Ekzistojnë 46 kromozome totale. Sidoqoftë, njëri prej tyre ka të bashkangjitur një pjesë shtesë të kromozomit 21.
1.Sindroma Down shkaktohet nga një gjendje gjenetike ku gjendet një kopje shtesë e kromozomit të 21-të në një foshnjë të porsalindur.
2.Shkaku i saktë i këtij çrregullimi është ende i panjohur
3.Rreth 40,000 njerëz vetëm në Shtetet e Bashkuara jetojnë me Sindromën Down, ndërsa një në çdo 691 foshnja lind me këtë çrregullim. Numri i përgjithshëm i njerëzve me Sindromën Down në botë është afërsisht 5.4 milionë ndërsa deri më tani janë regjistruar 27000 vdekje.
4.Jetëgjatësia totale e njerëzve me Sindromën Down ishte 25 vjet në 1981, por sot ajo është rritur në rreth 60 vjet.
5.Fëmijët dhe të rriturit me Sindromën Down mund të kenë disa tipare të përbashkëta, por natyrisht, individët ngjajnë me anëtarët e tyre të ngushtë të familjes.
6.Tashmë shkollat e kanë detyrim që të ofrojnë edukimin e duhur për fëmijët me Sindromën Down.
7.Shanset për të lindur një fëmijë me sindromën Down rriten me rritjen e moshës së nënës, megjithatë 80% e foshnjave lindin nga gra nën 35 vjeç, sepse kjo grupmoshë ka një tendencë më të madhe për të lindur.
8.Një gjë interesante për Personat me Sindromën Down është që ata shpesh bëhen të aftë të mbajnë punë, të jetojnë të pavarur dhe të shijojnë aktivitete të tjera, por mesatarja ndryshon nga individi në individ bazuar në sjelljen e tyre mendore dhe fizike./albeu