Arkeologët që punojnë në brigjet e Liqenit të Ohrit në Shqipëri besojnë se kanë zbuluar vendbanimin më të vjetër të ndërtuar nga njeriu në një liqen evropian. Sipas tyre, një komunitet i organizuar gjuetarësh dhe fermerësh ka jetuar aty rreth 8,000 vjet më parë.
Ekipi ndërkombëtar nga Zvicra dhe Shqipëria po kryen gërmime nënujore në zonën e fshatit Lin, ku, rreth tre metra nën sipërfaqe, po zbulohen shtylla druri që dikur mbështesnin shtëpitë. Përveç kësaj, ata po mbledhin kocka të kafshëve, artefakte bakri dhe qeramikë me gdhendje të imëta.
Sipas Albert Hafner, profesor në Universitetin e Bernës, vendbanimi i Linit është 500 deri në 1000 vjet më i vjetër se çdo vendbanim tjetër i ngjashëm i zbuluar në rajonet alpine apo mesdhetare, duke u datuar në 6,000 deri 8,000 vjet më parë.
“Meqenëse është nën ujë, materiali organik është ruajtur jashtëzakonisht mirë. Kjo na ndihmon të kuptojmë se çfarë hanin dhe çfarë kultivonin këta njerëz,” shpjegon Hafner.
Liqeni i Ohrit njihet si një nga liqenet më të vjetër në Evropë, me një moshë mbi 1 milion vjet. Studiuesit po përdorin metoda të avancuara si datimi me radiokarbon dhe dendrokronologjia për të përcaktuar saktësinë e periudhës.
Derivatet fillestare tregojnë se vendbanimi ka mbuluar një sipërfaqe prej rreth 6 hektarësh, por vetëm 1% e tij është zbuluar pas gati gjashtë vitesh pune.
Sipas arkeologut shqiptar Adrian Anastasi, kjo është vetëm fillimi i një zbulimi që mund të zgjasë me dekada. Ai shton:
“Bazuar në mënyrën se si jetonin, hanin, gjuanin, peshkonin dhe arkitekturën që përdornin, mund të themi se ata ishin shumë të zgjuar për kohën e tyre.”
Ky zbulim i rëndësishëm hedh dritë mbi jetën e hershme njerëzore në Ballkan dhe rolin e saj në përhapjen e bujqësisë dhe blegtorisë në Evropë.
