Ish-presidenti amerikan Donald Trump ka publikuar një plan 20-pikësh për t’i dhënë fund luftës në Gaza dhe për të hapur rrugën për rindërtimin e rajonit. Dokumenti, i paraqitur si “plani i paqes” i Trumpit, përfshin disa elementë kyç që po ngjallin debat ndërkombëtar.
Pikat kryesore të planit
• Administratë e përkohshme: Në Gaza do të krijohet një qeverisje tranzitore e përbërë nga teknokratë palestinezë, ku Hamasi nuk do të ketë rol.
• Roli i Tony Blair: Ish-kryeministri britanik pritet të jetë pjesë e një “Board of Peace” ndërkombëtar, që do të mbikëqyrë procesin dhe kalimin politik. Ai nuk do të jetë kryetar i qeverisë lokale, por do të ketë rol udhëheqës në fazën tranzitore.
• Forcë ndërkombëtare stabilizimi: Plani parashikon vendosjen e një trupe paqeruajtëse shumëkombëshe për të ruajtur rendin dhe sigurinë pas tërheqjes së ushtrisë izraelite. Nuk është e përcaktuar nëse kjo forcë do të përbëhet kryesisht nga vende myslimane.
• Tërheqja e Izraelit nga Gaza: Izraeli pritet të largohet gradualisht nga enklava, por plani nuk parashikon një tërheqje nga Bregu Perëndimor.
• Çarmatimi i Hamasit: Një element i detyrueshëm është neutralizimi i infrastrukturës ushtarake të Hamasit dhe përjashtimi i tij nga çdo strukturë politike në Gaza.
• Rindërtimi i Gazës: Projekti parashikon financime të mëdha ndërkombëtare për të rivendosur jetën civile, me pritshmëri që vendet arabe të kontribuojnë në mënyrë të konsiderueshme.
Çfarë nuk dihet ende
• Nuk ka garanci për angazhimin financiar të vendeve arabe, edhe pse ato shihen si sponsorët kryesorë.
• Nuk përmendet ndonjë rol “kyç” për Pakistanin, edhe pse disa vende myslimane kanë shprehur gatishmëri të marrin pjesë në diskutim.
• Nuk është e qartë se si do të zbatohet praktikisht çarmatimi i Hamasit dhe kush do ta garantojë sigurinë gjatë kalimit të pushtetit.
👉 Me pak fjalë: plani i Trumpit synon të sjellë një administratë të përkohshme palestineze në Gaza, të mbikëqyrur nga një bord ndërkombëtar ku përfshihet Tony Blair, me një forcë stabilizimi shumëkombëshe në terren, çarmatimin e Hamasit dhe financimin e rindërtimit nga vendet arabe. Por shumë detaje, sidomos për rolet konkrete dhe financimin, mbeten të paqarta.