Dua të ndaj me ju një rast të tronditshëm që pata sot, 9 Korrik 2024, në Skopje International Airport – SKP. Në mes orës 11:01 dhe 11:05, përjetova trajtim të paparë racist gjatë kontrollit të pasaportës në kthimin tim për në Basel.
Kur tregova kartën time të identitetit zviceran, policia kufitare, Personi 1, më pyeti në maqedonisht nëse flisja maqedonisht. Përgjigja ime në shqip ishte “Jo, në qoftë se është e mundur, në shqip”. Ajo më tha se duhet të flisja maqedonisht, pasi që jemi në Maqedoni (“Treba da znaeš makedonski, ova e Makedonija”). I habitur nga kjo deklaratë, e mohova këtë duke i thënë se edhe shqipja është gjuhë zyrtare.
Personi 1 vazhdoi të fliste në maqedonisht, megjithëse unë tregova qartë me shenja non-verbale se nuk e kuptoja atë. Më pas ajo më pyeti nëse flisja anglisht, dhe kur përsëri përgjigja ime ishte “Jo, vetëm gjermanisht dhe shqip”, kolegja e saj, Personi 2, më tha: “Shqip mut” dhe Personi 1 shtoi: “Shqip në Shqipëri”.
U trondita thellësisht dhe u ndieva i lënduar. Kur kërkova emrat dhe numrat e punonjësve të dy, ata refuzuan t’i japin këto informacione.
Është absolutisht e papranueshme të përjetosh racizëm të hapur në këtë shekull. Ky trajtim diskriminues shkel të drejtat themelore të garantuara nga kushtetuta. Diskriminimi dhe racizmi vazhdojnë të jenë ende të përhapur në institucionet publike. Kjo duhet të ndëshkohet në mënyrë të rreptë.
Nuk është hera e parë që dëgjoj për racizëm në Maqedoninë e Veriut dhe as nuk është diçka e re që racizmi ekziston brenda institucioneve publike. Por raste të tilla më bëjnë të vjell. Është e pabesueshme se si njerëzit mund të thonë fjalë të tilla – thjesht tregon se sa ignorantë dhe të shëmtuar janë këta njerëz. Në rastin tim, këto dy gra racistë treguan fytyrën e tyre të vërtetë, raciste. Edhe më frikësuese është që këto deklarata bëhen, megjithëse edhe shqiptarët punojnë si policë kufitarë në aeroportin e Shkupit. Është e tmerrshme të kesh këta njerëz si kolegë pune!
Kjo ngjarje përsëri konfirmon atë që gjithmonë kam ndjerë: Jam i lumtur dhe krenar që jam Zviceran me origjinë shqiptare. Në fund, faleminderit Embassy of Switzerland in North Macedonia që ka marrë parasysh rastin tim.